Xét nghiệm máu là xét nghiệm không thể thiếu trong thời kỳ mang thai. Trong kết quả xét nghiệm máu, ta thường quan tâm đến chỉ số sất. Vậy chỉ số sắt trong máu của bà bầu cho biết điều gì? Chỉ số này bao nhiêu thì được coi là bình thường? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Sắt là thành phần chính cấu tạo nên hồng cầu. Đối với bà bầu, việc bổ sung sắt lại càng quan trọng. Khi mang thai, thể tích máu trong cơ thể mẹ tăng lên để nuôi dưỡng thai nhi. Vì thế, việc bổ sung sắt trong thai kỳ là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, tình trạng thiếu hoặc thừa sắt khi mẹ bầu bổ sung không đúng cách sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Do đó, việc xét nghiệm máu và đánh giá chỉ số sắt trong máu là cần thiết, giúp:
Chỉ số sắt trong máu của bà bầu được đánh giá thông qua 2 chỉ số chính là hemoglobin (Hb) và ferritin.
Chỉ số sắt trong máu của bà bầu được coi là bình thường khi:
Nếu mẹ bầu nhận được phiếu kết quả kiểm tra dưới ngưỡng bình thường (ferritin < 30ug/l hoặc hemoglobin < 11g/dl), điều này chứng tỏ mẹ đang gặp phải tình trạng thiếu máu thiếu sắt và cần bổ sung sắt. Nếu 2 chỉ số đó vượt trên ngưỡng tiêu chuẩn, nghĩa là mẹ đang bị thừa sắt và cần phải điều chỉnh lại chế độ bổ sung sắt.
Ngoài ra, còn một chỉ số nữa có thể đo được lượng sắt trong máu. Đó là chỉ số sắt trong huyết thanh. Chỉ số này trong ngưỡng bình thường sẽ dao động trong khoảng 40 - 175 mcg/dl. Nếu chỉ số này thấp hơn ngưỡng đó, chứng tỏ mẹ bầu đang bị thiếu máu. Ngược lại, nếu chỉ số sắt trong huyết thanh vượt ngưỡng này, mẹ dễ gặp phải tình trạng thừa sắt.
Mẹ bầu thiếu sắt sẽ dễ gặp phải tình trạng hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, thậm chí có thể gặp các biến chứng thai kỳ như sảy thai, tiền sản giật, băng huyết sau sinh. Mẹ bầu thiếu máu thiếu sắt cũng sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến thai nhi, khiến bé dễ bị nhẹ cân, sinh non, chậm phát triển,...
Ngược lại, mẹ bầu thừa sắt cũng dễ gặp các tình trạng như nóng trong, táo bón, buồn nôn, hạ huyết áp, suy gan,... Vì thế, thông qua chỉ số sắt trong máu, mẹ bầu có thể biết bản thân đang đủ hay thiếu hoặc thừa sắt, từ đó có chế độ điều chỉnh lượng sắt nạp vào cơ thể. Tuy nhiên, liều lượng bổ sung sắt vào cơ thể phải tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn, tránh tự ý tăng giảm liều lượng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe mẹ và thai nhi.
Khi mang thai, thể tích máu trong cơ thể mẹ tăng lên 30 - 50%. Để đáp ứng lượng máu tăng lên, Tổ chức Y tế Thế giới WHO khuyến cáo mỗi ngày mẹ bầu cần bổ sung 30 - 60mg sắt. Lượng sắt này sẽ hình thành nên hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp các cơ quan trong cơ thể mẹ và thai nhi.
Các chuyên gia khuyến cáo sắt nên được uống lúc bụng đói và cách xa bữa ăn để mang lại khả năng hấp thu tốt nhất. Mẹ bầu có thể uống sắt vào buổi sáng sớm trước khi ăn 30 phút hoặc sau ăn 1 - 2 tiếng. Tuy nhiên sắt lại là khoáng chất khó hấp thu và dễ gây kích ứng dạ dày cho những mẹ bầu bị bệnh dạ dày. Vì thế, nếu mẹ gặp phải tình trạng này, mẹ có thể uống sắt sau bữa ăn khoảng 30 phút để tránh bị kích ứng dạ dày.
Các chuyên gia cũng cảnh báo mẹ không nên uống sắt vào buổi tối, khi mà cơ thể đi vào trạng thái nghỉ ngơi. Bổ sung sắt buổi tối sẽ khiến cho sắt dễ bị lắng đọng trong cơ thể mà không được hấp thu, gây nên tình trạng nóng táo, đi ngoài màu đen,...
Các chế phẩm sắt truyền thống được chia thành 2 dạng là sắt hữu cơ và sắt vô cơ. Trong đó, sắt hữu cơ được ưa chuộng hơn do cơ chế hấp thu chủ động, dễ hấp thu hơn và hạn chế các tác dụng phụ. Tuy nhiên hiện nay trên thị trường xuất hiện dòng sắt mới hiện đại hơn, đó là sắt bao vi nang.
Theo đó, các phân tử sắt sẽ được bao bọc trong lớp màng vi nang. Công nghệ bào chế hiện đại này giúp các phân tử sắt được vận chuyển đến đúng ruột non, hạn chế ảnh hưởng của thức ăn, làm tăng khả năng hấp thu và hạn chế các tác dụng phụ. Nhờ đó, loại sắt này rất được ưa chuộng trên thị trường.
Ferrolip là sản phẩm sắt bao vi nang được nhiều mẹ bầu tin dùng. Sản phẩm được bào chế với công nghệ bao vi nang hiện đại. Nhờ đó mang lại khả năng hấp thu cao hơn cho sản phẩm, hạn chế để lại các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như táo bón, nóng trong, kích ứng dạ dày. Sắt Ferrolip có dạng bột tan ngay trong miệng mà không cần dùng với nước vô cùng tiện lợi. Bên cạnh đó, nhà sản xuất đã gia giảm thêm hương vị chanh thanh mát giúp mẹ không còn cảm nhận được vị tanh kim loại nữa mà sẽ có vị chua ngọt dịu nhẹ dễ uống.
Sắt là một trong những vi chất khó hấp thu. Do đó, để việc bổ sung sắt cho mẹ bầu được hiệu quả nhất, thì ngoài việc lựa chọn dòng sắt dễ hấp thu, mẹ còn cần phải lưu ý một số điều khi uống sắt:
Như vậy, việc theo dõi chỉ số sắt trong máu của bà bầu là cần thiết để theo dõi tình trạng sức khỏe của mẹ. Bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế được ý kiến của chuyên gia. Hãy theo dõi ferrolip.vn để cập nhật những thông tin hữu ích về chăm sóc sức khỏe thai kỳ.